Współczesny świat stawia przed dziećmi i młodzieżą wiele wyzwań. Często trudno jest odróżnić „zwykłe” trudności wieku rozwojowego od poważniejszych problemów wymagających wsparcia psychologicznego. Jakie sygnały powinny wzbudzić czujność rodziców, nauczycieli czy opiekunów? Jak rozpoznać, że to właściwy moment aby poprosić o pomoc specjalistę?

Objawy, które mogą wskazywać na potrzebę konsultacji z psychologiem

Zmiana zachowania i nastroju

Nagła zmiana zachowania to jeden z najważniejszych sygnałów ostrzegawczych. Dziecko, które zwykle było wesołe i aktywne, staje się wycofane, smutne, drażliwe lub nadmiernie lękowe? A może obserwujesz wybuchy agresji lub trudności w kontrolowaniu emocji? Zmiany te mogą świadczyć o pogłębiających się trudnościach emocjonalnych i są wskazaniem do rozmowy z psychologiem dzieci i młodzieży.

Trudności w relacjach rówieśniczych

Dziecko unika kontaktu z kolegami, ma problemy w nawiązywaniu lub utrzymywaniu znajomości, często jest ofiarą wyśmiewania lub przemocy? Brak rówieśniczych relacji, wycofanie społeczne albo przeciwnie – impulsywność i konflikty z innymi dziećmi – mogą wskazywać na potrzebę pomocy psychologicznej.

Problemy w nauce i spadek motywacji

Jeżeli dziecko zaczyna mieć trudności z nauką, pomimo wcześniejszych dobrych wyników, nie radzi sobie z koncentracją, a także traci motywację do szkoły i nauki, warto skonsultować sytuację ze specjalistą. Często problemy edukacyjne są objawem trudności emocjonalnych lub rozwojowych.

Objawy psychosomatyczne

Częste bóle brzucha, głowy, nudności czy trudności ze snem, których nie można wyjaśnić względami medycznymi, bywają objawem stresu, lęku lub innych problemów psychicznych. W takiej sytuacji niezbędna jest obserwacja dziecka i konsultacja z psychologiem diagnostą, aby właściwie określić przyczyny dolegliwości.

Wycofanie, apatia lub przeciwnie – agresja

Nagłe wycofanie, apatia i brak energii mogą świadczyć o tym, że dziecko zmaga się z problemami, którym nie potrafi samo sprostać. Podobnie może być w przypadku wzmożonej konfliktowości, agresji słownej lub fizycznej. Takie zachowania sugerują, że dziecko potrzebuje wsparcia.

Sytuacje kryzysowe

Rozwód, śmierć bliskiej osoby czy przemoc domowa to bardzo trudne sytuacje. Również zmiana szkoły lub miejsca zamieszkania może być wyzwaniem. Każde z tych doświadczeń może przekraczać możliwości radzenia sobie dziecka. W takich okolicznościach pomoc psychologiczna jest często kluczowa dla dalszego zdrowia emocjonalnego.

Jak może pomóc psycholog dzieci i młodzieży oraz psycholog diagnosta?

Psycholog dzieci i młodzieży specjalizuje się we wspieraniu rozwoju emocjonalnego, społecznego i edukacyjnego dzieci, prowadzi konsultacje indywidualne, grupowe (np. TUS), psychoedukację, współpracuje z rodziną i szkołą. Psycholog diagnosta zajmuje się diagnozą psychologiczną: przeprowadza standaryzowane testy i wywiady w celu określenia mocnych stron oraz trudności dziecka i rekomenduje dalsze kierunki terapii czy wsparcia.

Obserwacja i szybka reakcja na niepokojące sygnały są bardzo ważne. Dzięki temu można zapobiec narastaniu trudności u dziecka. To także ułatwia szybszy powrót do równowagi psychicznej. Jeśli masz wątpliwości, czy dziecko potrzebuje wsparcia, lepiej jak najszybciej zapytać lub skonsultować się z psychologiem dzieci i młodzieży. Troska o zdrowie psychiczne już od najmłodszych lat to przede wszystkim najlepsza inwestycja w przyszłość dziecka.